Στο στόχαστρο της Ευρωπαικής Επιτροπής μπαίνουν οι ψηφιακές εταιρείες στην προσπάθεια που καταβάλλεται να προστατευτούν τα παιδιά στο διαδίκτυο και να καταπολεμηθεί η παιδική σεξουαλική κακοποίηση.

Μόνο το 2021 αναφέρθηκαν 85 εκατομμύρια εικόνες και βίντεο παγκοσμίως που απεικονίζουν σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, ενώ υπάρχει πολύ περισσότερο υλικό που δεν έχει αναφερθεί· αυτό δείχνει ότι η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών είναι φαινόμενο που έχει πάρει μεγάλη έκταση. Το πρόβλημα επιδεινώθηκε λόγω της πανδημίας COVID-19: σύμφωνα με το ίδρυμα Internet Watch, οι αναφορές επιβεβαιωμένης σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών αυξήθηκαν κατά 64 % το 2021 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.

Μέχρι σήμερα, ο εντοπισμός και η αναφορά περιστατικών από τις εταιρείες γινόταν σε εθελοντική βάση, γεγονός που αποδείχθηκε ανεπαρκές.

Η επιτροπή πλέον προτείνει νέα νομοθεσία με σαφείς κανόνες, με αυστηρές προϋποθέσεις και διασφαλίσεις. Οι προτεινόμενοι κανόνες θα υποχρεώσουν τους παρόχους να εντοπίζουν, να αναφέρουν και να αφαιρούν υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στις υπηρεσίες τους. Οι πάροχοι θα χρειαστεί να αξιολογούν κατά πόσο υφίσταται κίνδυνος για κακή χρήση των υπηρεσιών τους και να λαμβάνουν μέτρα μετριασμού του κινδύνου τα οποία πρέπει να είναι αναλογικά και να υπόκεινται σε αυστηρές προϋποθέσεις και διασφαλίσεις.

Οι νέοι κανόνες θα συμβάλουν στη διάσωση παιδιών από περαιτέρω κακοποίηση, στην αποτροπή της επανεμφάνισης υλικού στο διαδίκτυο και στην προσαγωγή των δραστών στη δικαιοσύνη. Οι κανόνες αυτοί θα περιλαμβάνουν:

  • Υποχρεωτική εκτίμηση κινδύνου και μέτρα μετριασμού του κινδύνου: Οι πάροχοι υπηρεσιών φιλοξενίας ή υπηρεσιών διαπροσωπικών επικοινωνιών θα πρέπει να αξιολογούν αν υφίσταται κίνδυνος για κακή χρήση των υπηρεσιών τους ως προς τη διάδοση υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών ή την άγρα παιδιών στο διαδίκτυο, ενέργειες που είναι γνωστές ως «grooming» (αθέμιτη προσέγγιση παιδιών στο διαδίκτυο). Οι πάροχοι θα πρέπει, επίσης, να προτείνουν μέτρα μετριασμού του κινδύνου.
  • Υποχρεώσεις στοχευμένου εντοπισμού, βάσει εντολής εντοπισμού: Τα κράτη μέλη θα χρειαστεί να ορίσουν τις εθνικές αρχές που θα είναι επιφορτισμένες με την εξέταση της εκτίμησης κινδύνου. Όταν οι αρχές αυτές αποφασίσουν ότι εξακολουθεί να υπάρχει σημαντικός κίνδυνος, μπορούν να ζητήσουν από δικαστήριο ή ανεξάρτητη εθνική αρχή να εκδώσει εντολή εντοπισμού για γνωστό ή νέο υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών ή αθέμιτης προσέγγισης παιδιών. Οι εντολές εντοπισμού έχουν χρονικό περιορισμό και στοχεύουν ένα συγκεκριμένο είδος περιεχομένου σε μια συγκεκριμένη υπηρεσία.
  • Ισχυρές διασφαλίσεις για τον εντοπισμό: Οι εταιρείες που έλαβαν εντολή εντοπισμού θα είναι σε θέση να ανιχνεύσουν το περιεχόμενο μόνο με τη χρήση δεικτών σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών που θα παρέχει και θα επαληθεύει το Κέντρο της ΕΕ. Οι τεχνολογίες εντοπισμού πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για τον σκοπό του εντοπισμού περιπτώσεων σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Οι πάροχοι θα πρέπει να εφαρμόζουν τεχνολογίες που παρεμβαίνουν όσο το δυνατόν λιγότερο στην ιδιωτική ζωή σύμφωνα με τις τελευταίες/έον προηγμένες εξελίξεις στον κλάδο και οι οποίες περιορίζουν το ποσοστό σφάλματος των ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων στον μέγιστο δυνατό βαθμό.
  • Σαφείς υποχρεώσεις αναφοράς: Οι πάροχοι που έχουν εντοπίσει σεξουαλική κακοποίηση παιδιών στο διαδίκτυο θα πρέπει να την καταγγείλουν στο Κέντρο της ΕΕ.
  • Αποτελεσματική αφαίρεση του υλικού: Οι εθνικές αρχές μπορούν να εκδίδουν εντολές αφαίρεσης, αν το υλικό της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών δεν αποσύρεται ταχύτατα. Θα ζητείται επίσης από τους παρόχους πρόσβασης στο διαδίκτυο να απενεργοποιούν την πρόσβαση σε εικόνες και βίντεο που δεν μπορούν να αποσυρθούν, π.χ. επειδή ο ξενιστής βρίσκεται εκτός ΕΕ σε μη συνεργάσιμες περιοχές δικαιοδοσίας.
  • Μείωση της έκθεσης σε αθέμιτη προσέγγιση παιδιών: Οι κανόνες απαιτούν από τα καταστήματα εφαρμογών (app stores) να διασφαλίζουν ότι τα παιδιά δεν μπορούν να τηλεφορτώσουν εφαρμογές που ενδέχεται να τα εκθέσουν σε υψηλό κίνδυνο άγρας παιδιών στο διαδίκτυο.
  • Στέρεοι μηχανισμοί εποπτείας και ένδικα μέσα: Εντολές εντοπισμού θα εκδίδονται από τα δικαστήρια ή ανεξάρτητες εθνικές αρχές. Για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος σφάλματος ως προς τον εντοπισμό και την αναφορά των περιστατικών, το Κέντρο της ΕΕ θα επαληθεύει τις καταγγελίες για πιθανή σεξουαλική κακοποίηση παιδιών στο διαδίκτυο, οι οποίες πραγματοποιούνται από τους παρόχους, προτού τις κοινοποιήσει στις αρχές επιβολής του νόμου και στην Ευρωπόλ. Τόσο οι πάροχοι όσο και οι χρήστες θα έχουν το δικαίωμα να προσβάλουν κάθε μέτρο που τους αφορά ενώπιον δικαστηρίου.

Τώρα εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν την πρόταση. Όταν εκδοθεί ο νέος κανονισμός, θα αντικαταστήσει τον ισχύοντα προσωρινό κανονισμό.

Ο Αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής Μαργαρίτης Σχοινάς ανέφερε ότι «ο τεράστιος όγκος υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο είναι αποθαρρυντικός. Και δυστυχώς, η Ευρώπη είναι ο παγκόσμιος κόμβος για το μεγαλύτερο μέρος αυτού του υλικού. Άρα είναι πραγματικά πολύ μεγάλο ζήτημα. Εάν δεν ενεργήσουμε, τότε ποιος θα το κάνει; Οι κανόνες που προτείνουμε θέτουν σαφείς, στοχευμένες και αναλογικές υποχρεώσεις για τους παρόχους υπηρεσιών για τον εντοπισμό και την κατάργηση παράνομου περιεχομένου σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Οι υπηρεσίες που θα επιτρέπεται να παρέχουν θα είναι πολύ αυστηρά οχυρωμένες με ισχυρές δικλείδες ασφαλείας ».

Η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, κ. Ίλβα Γιούανσον, δήλωσε: «Ως ενήλικοι, είναι καθήκον μας να προστατεύσουμε τα παιδιά. Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών είναι ένας πραγματικός και αυξανόμενος κίνδυνος: όχι μόνο αυξάνεται ο αριθμός των καταγγελιών, αλλά και οι καταγγελίες αυτές αφορούν σήμερα μικρότερα παιδιά. Οι καταγγελίες αυτές είναι καθοριστικής σημασίας για την έναρξη ερευνών και τη διάσωση παιδιών από συνεχιζόμενη κακοποίηση σε πραγματικό χρόνο. Για παράδειγμα, μια έρευνα που υποστηρίχθηκε από την Ευρωπόλ και βασίστηκε σε αναφορά παρόχου υπηρεσιών στο διαδίκτυο είχε ως αποτέλεσμα τη διάσωση 146 παιδιών παγκοσμίως με περισσότερους από 100 υπόπτους που εντοπίστηκαν σε ολόκληρη την ΕΕ. Ο εντοπισμός, η αναφορά και η αφαίρεση υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο είναι επίσης επειγόντως αναγκαία ώστε να αποτραπεί η διάδοση εικόνων και βίντεο από τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, η οποία τραυματίζει εκ νέου τα θύματα συχνά χρόνια μετά το τέλος της σεξουαλικής κακοποίησης. Η σημερινή πρόταση ορίζει σαφείς υποχρεώσεις για τις εταιρείες όσον αφορά τον εντοπισμό και την αναφορά περιστατικών κακοποίησης παιδιών, με ισχυρές διασφαλίσεις που εγγυώνται την ιδιωτικότητα όλων, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών.»

Πηγή: Ευρωπαική επιτροπή