Σε γενικές γραμμές, πιστεύουμε ότι οι πιθανοί κίνδυνοι στο διαδίκτυο είτε θα είναι προφανείς είτε δε θα συμβούν ποτέ σε εμάς. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει. Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι νέοι στο διαδίκτυο είναι συνήθως δύσκολο να γίνουν αντιληπτοί, γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά στο να τους εντοπίζουν και κυρίως στο να τους αποφεύγουν

Γονική Καθοδήγηση

Ακόμα και η επίβλεψη των διαδικτυακών δραστηριοτήτων του παιδιού από ένα γονέα ο οποίος μπορεί να μη διαθέτει τεχνολογικές δεξιότητες, είναι πολλές φορές αρκετή ώστε να κρατήσει το παιδί ασφαλές στο διαδίκτυο. Πολλοί επιτήδειοι αντιλαμβάνονται την παρουσία των γονέων ως αυξημένο κίνδυνο εντοπισμού τους.

Επομένως:

  • Ζητήστε από το παιδί σας να βρίσκεται στο ίδιο δωμάτιο με εσάς όταν χρησιμοποιεί το τηλέφωνό του.
  • Να επιτρέπεται η πρόσβαση σε υπολογιστή μόνο σε κοινόχρηστους χώρους.
  • Αφιερώστε ορισμένες ώρες της ημέρας για να χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο ως οικογένεια, όλοι μαζί.

Εκπαιδεύστε τον εαυτό σας και το παιδί σας

Τι είναι η σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση παιδιών; Αν δεν ξέρετε την απάντηση, τότε πώς περιμένετε από το παιδί σας να τη γνωρίζει; Ο βασικός τρόπος για να προστατεύσετε τον εαυτό σας και το παιδί σας είναι να γνωρίζετε τα σημάδια της διαδικτυακής αποπλάνησης (grooming), του μη συναινετικού διαμοιρασμού προσωπικού υλικού (non-consensual intimate imagery) και της διαδικτυακής εκμετάλλευσης (sextortion). Το να ενημερώσετε το παιδί σας για τα «σημάδια» και πώς να τα εντοπίζει, δίνετε σε εσάς και σε εκείνο τη διαβεβαίωση ότι διαθέτει την κατάλληλη γνώση να ανταποκριθεί σε μια δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση.

Συμβουλή: Διδάξτε το παιδί σας να έρχεται σε σας για βοήθεια αμέσως, αντί να προσπαθεί να λύσει μόνο του οποιοδήποτε θέμα προκύψει.

Ορίστε βασικούς κανόνες

Πρέπει να διδάξετε στα παιδιά σας βασικούς κανόνες για τη σωστή και ασφαλή χρήση του διαδικτύου:

  • Μην κοινοποιείτε προσωπικές πληροφορίες στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένου του ονόματος ή της τοποθεσίας σας.
  • Μη δέχεστε αιτήματα φιλίας από άτομα που δεν γνωρίζετε.
  • Να είστε ευγενικοί και να συμπεριφέρεστε με σεβασμό στο διαδίκτυο.

Είναι εξίσου σημαντικό να διδάξετε στο παιδί να είναι προσεκτικό με όσους αλληλεπιδρά στον ψηφιακό χώρο. Ποτέ δε ξέρεις ποιος πραγματικά κρύβεται πίσω από μια οθόνη υπολογιστή.  Ο διαδικτυακός εκφοβισμός μπορεί να έχει τον ίδιο αρνητικό αντίκτυπο με τον εκφοβισμό εκτός σύνδεσης. Διδάξτε στα παιδιά σας να σέβονται τους άλλους στο διαδίκτυο.

Ενεργοποιήστε τα εργαλεία αυτοπροστασίας.

Ακόμα και αν θεωρήσετε ότι το παιδί σας είναι πλέον στην κατάλληλη ηλικία για να αποκτήσει τη δική του συσκευή είναι πολύ σημαντικό να έχετε ενεργοποιήσει όλα τα εργαλεία αυτοπροστασίας που είναι διαθέσιμα. Ελέγξτε ότι οι δυνατότητες ασφαλείας στις συσκευές της οικογένειάς σας είναι κατάλληλα διαμορφωμένες. Ελέγξτε τις ρυθμίσεις απορρήτου στα προφίλ του παιδιού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Καλύψτε με κάποιο ειδικό κάλυμμα τις κάμερες των συσκευών και εφαρμόστε γονικούς ελέγχους στις συσκευές που χρησιμοποιούνται από το παιδί. Φροντίστε όλα αυτά να γίνουν ύστερα από σχετική συζήτηση με το παιδί ώστε να του εξηγήσετε το σκεπτικό σας. Με αυτό τον τρόπο είναι πιο πιθανό να κατανοήσει και να συμμορφωθεί με τους κανόνες.

Συμβουλή: Μπορείτε εύκολα να αναβαθμίσετε την ασφάλεια οποιασδήποτε ψηφιακής συσκευής χρησιμοποιώντας ένα κάλυμμα κάμερας.

Γνωρίστε τους διαδικτυακούς φίλους των παιδιών σας

Σημάδια επικίνδυνης φιλίας:

  • Ζητούν να κρατήσουν τη φιλία τους ιδιωτική.
  • Μιλούν για πολύ προσωπικά θέματα και προσωπικές στιγμές.
  • Μιλούν για κοινή χρήση προσωπικών εικόνων ή ανταλλαγή σεξουαλικού περιεχομένου.

Ανοιχτή επικοινωνία χωρίς περιορισμούς

Μιλήστε με το παιδί για τον κίνδυνο σεξουαλικής αποπλάνησης και κακοποίησης που υπάρχει στο διαδίκτυο και ακούστε αυτά που έχει εκείνο να σας πει. Θυμηθείτε ότι είναι πιθανό να έχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα. Ποτέ μην υποβαθμίζετε όσα μοιράζεται μαζί σας. Συχνά οι περιπτώσεις κακοποίησης περνούν απαρατήρητες επειδή τα θύματα δεν αισθάνονται ότι θα ληφθούν σοβαρά υπόψη. Προσπαθήστε να μην κατηγορήσετε ή τρομοκρατήσετε το παιδί για περιεχόμενο που μπορεί να έχει μοιραστεί. Μια τέτοια αντίδραση μπορεί να επιδεινώσει τυχόν συναισθήματα ντροπής και απομόνωσης που βιώνει και να το αποτρέψει από το να αναζητήσει βοήθεια εάν κάτι πάει στραβά. Κάνοντας τακτικές και ανοιχτές συζητήσεις με το παιδί σας σχετικά με την τεχνολογία, θα το ενημερώσετε ότι μπορεί να σας μιλήσει για τις εμπειρίες του στο διαδίκτυο.

Λήψη βοήθειας όταν το παιδί σας εμπλέκεται στην κακοποίηση

Ανησυχείτε ότι το παιδί σας εμπλέκεται σε πιθανή σεξουαλική κακοποίηση ή εκμετάλλευση άλλου παιδιού; Ζητήστε βοήθεια. Είναι σημαντικό να καταλάβει ότι αυτό που κάνει είναι λάθος και να λάβει την κατάλληλη βοήθεια για να το σταματήσει.

Μιλήστε στο παιδί σας για την ευθύνη του απέναντι στους άλλους στο διαδίκτυο. Μελέτες δείχνουν  ότι μεταξύ 9% και 20% των εφήβων παραδέχονται ότι μοιράζονται ξανά τα γυμνά κάποιου άλλου.

Γνωρίζοντας πως και που να αναφέρετε τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών (CSA)

  • Η διαδικτυακή αποπλάνηση και κακοποίηση μπορεί να αναφερθεί στη Δ/νση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος αλλά και στην ανοιχτή γραμμή για το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο SafeLine.gr.
  • Εάν συμβεί σε μια συγκεκριμένη πλατφόρμα, καλό είναι να κάνετε και αναφορά.

Πιθανά σημάδια προβλήματος

  • Μυστική συμπεριφορά, όπως το να κρύβει την ηλεκτρονική συσκευή όταν μπαίνετε στο δωμάτιο ή να προσπαθεί να συνδεθεί στο διαδίκτυο εκτός επιτήρησης.
  • Δημιουργία νέων λογαριασμών email και προφίλ κοινωνικών δικτύων.
  • Συχνές και απότομες εναλλαγές συμπεριφοράς μετά τη σύνδεση στο διαδίκτυο .
  • Απώλεια ενδιαφέροντος για φίλους ή δραστηριότητες.
  • Περιστατικά αυτοτραυματισμού

Η διαφορά μεταξύ σωματικών και ψηφιακών σεξουαλικών εμπειριών.

Μιλήστε για το πως το πορνογραφικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο δεν αντικατοπτρίζει την πραγματική ζωή. Η εύκολη πρόσβαση σε πορνογραφικό υλικό από νέους στο διαδίκτυο έχει ως αποτέλεσμα ο μέσος έφηβος να έχει δει πορνογραφία μέχρι την ηλικία των 12 ετών. Αυτή η απευαισθητοποίηση στο σεξουαλικό περιεχόμενο δεν είναι φυσική και ενώ οι ιστότοποι αρχίζουν να ενισχύουν τις διαδικασίες επαλήθευσης ηλικίας, είμαστε πολύ μακριά από το να υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες για τους ανήλικους. Πέρα από την σεξουαλική κακοποίηση ή εκμετάλλευση στο διαδίκτυο, περιγράψτε την πιθανή μακροπρόθεσμη συναισθηματική και σωματική βλάβη στα θύματα, τις οικογένειες και την κοινότητα.

Πόσο ασφαλές είναι το παιδί σας στο διαδίκτυο; Ως γονέας ή κηδεμόνας, είναι δύσκολο να γνωρίζετε πώς να επιβλέπετε τις διαδικτυακές δραστηριότητες του παιδιού σας. Κάντε το κουίζ του INHOPE για να μάθετε πόσα γνωρίζετε για την ασφάλεια στο διαδίκτυο.

Είναι γνωστό ότι η πρόληψη θεωρείται καλύτερη από τη θεραπεία. Αυτό σημαίνει ότι είναι πιο εύκολο να σταματήσετε κάτι από το να επιδιορθώσετε τη ζημιά αφού έχει συμβεί, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών (CSA) και του υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών (CSAM). Όσον αφορά το CSA και το CSAM, η πρόληψη δεν είναι μόνο να σταματήσετε κάτι πριν συμβεί, αλλά και να δημιουργήσετε εναλλακτικούς τρόπους για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Διαβάστε περισσότερα άρθρα:

5 τρόποι για να προστατέψετε τον εαυτό σας από πιθανή σεξουαλική εκμετάλλευση στο διαδίκτυο.

Πηγή: 10 Ways to Protect your Child from Sexual Abuse and Exploitation Online